Mùa hè đang về với Nha Trang trên những cành xoài lúc lỉu rồi mọi người ơi. Ở ngoài Bắc thì nghe bảo đây là đợt lạnh cuối cùng chia tay mùa xuân để bắt đầu vào hạ. Mình sinh ra giữa mùa hè, nên mình yêu mùa hè lắm. Mình yêu cái nắng hè oi ả, bát canh mùng tơi mướp ăn cùng cà muối giòn, mình yêu hoa trái mùa hè và đặc biệt mình thích lắm vì cái mùa này dùng hydrosol thật là phê phê phê!!!
Trong túi mình lúc nào cũng có sẵn hydrosol khi đi ra đường. Ở trong nhà, tầng dưới mình có hydrosol, tầng trên mình có hydrosol, để cứ tiện đâu là mình lấy xịt đó. Nhà mình có đủ loại hydrosol, từ hoa nhài, hương thảo, hoa sen trắng, hoa bưởi, hoa hồng (thậm chí là các loại hoa hồng của các địa phương và nhà sản xuất khác nhau), hoa lavender, calendula, tía tô, chanh vàng, diếp cá… Không phải vì mình bán hàng nên mới sẵn thế đâu, mình có thói quen dùng và sưu tập chúng từ cách đây mấy năm rồi, từ lúc chưa bán hàng ấy!
Hydrosol là gì?
Hydrosol được hiểu là “nước thơm chưng cất từ thực vật”. Khi chưng cất thực vật thông qua phương pháp cuốn hơi nước hoặc chưng cất hơi nước, hai sản phẩm được tạo ra trong quá trình này là: tinh dầu thiên nhiên và nước ngưng tụ có chứa các giọt tinh dầu siêu vi. Nước ngưng tụ này được gọi là hydrosol – nước cất thơm. Có những nhà sản xuất vô tình tạo ra hydrosol như một sản phẩm phụ của quá trình chưng cất tinh dầu, nhưng cũng có những nhà sản xuất chuyên chỉ sản xuất hydrosol và vì thế, hydrosol là sản phẩm chính thu được trong quá trình chưng cất của họ.
Hydrosol đúng nghĩa phải là sản phẩm hoàn toàn tự nhiên và nguyên chất, không pha thêm bất cứ một chất gì khác vào.
Hydrosol và tinh dầu có các đặc tính trị liệu tương tự nhau. Tuy nhiên, nước cất thơm có tỉ lệ tinh dầu rất nhỏ trong nước nên an toàn để dùng trực tiếp trên da, dễ sử dụng hơn, dùng được cho cả em bé. Mùi hương của chúng thoảng nhẹ hơn nhiều so với mùi hương của tinh dầu cùng loại.
Tuỳ nguồn gốc của loại thực vật mà mỗi loại hydrosol sẽ có những tác dụng khác nhau, nhưng nhìn chung, các loại hydrosol cơ bản là phù hợp để:
– Xịt lên làm mát, giữ ẩm cho da
– Giúp se khít lỗ chân lông
– Tạo cảm giác thư thái, fresh giữa ngày hè nóng bức, nhất là với hương thơm trị liệu từ tự nhiên
– Khử mùi không gian, giúp cơ thể thêm thơm mát
– Có thể dùng để uống được vì thơm mát và ngon (dĩ nhiên đó phải là hydrosol của nhà sản xuất uy tín bạn nhé!)
– Hỗ trợ làm giảm cảm giác cháy nắng, rát da khó chịu
Nhà có con nít thì nhất định luôn là nên có hydrosol bạn nhé, để phòng khi em bị mẩn ngứa khó chịu, hay cháy nắng rát da trong mùa hè thì mình xịt lên da cho em dịu lại.
Càng tìm hiểu về hydrosol và sử dụng mình càng thấy mê. Nó là chứa đựng của bao nhiêu tinh hoa đất trời và công phu của người thợ tạo được ra thứ nước thơm thiên nhiên thần kì. Cá nhân mình vẫn đánh giá cao các loại hydrosol từ Châu Âu và Mỹ hơn Việt Nam. Điều này dễ hiểu bởi họ là nơi sản sinh ra hydrosol, có kinh nghiệm cả trăm năm trong lĩnh vực này, đã thử và sai và đổ đi biết bao nhiêu mẻ hydrosol trước khi tạo ra được thành phẩm bán ngoài thị trường. Thế nên dễ hiểu lý do vì sao sản phẩm của họ có chất lượng cao, ổn định, dễ bảo quản trong các điều kiện khác nhau.
Tạo ra một sản phẩm hydrosol chất lượng
Hôm trước trong lớp học về tinh dầu và hydrosol, được nghe cô giáo chia sẻ câu chuyện rất thú vị về quá trình làm hydrosol từ một người nổi tiếng có kinh nghiệm trong lĩnh vực chưng cất nước từ thực vật này ở nước ngoài. (Học lại lần thứ 2 sau mấy năm, lần đầu học lơ ngơ nên chả nhớ cô giáo có kể chuyện này chưa, xin lỗi cô giáo hihi).
Bà này với rất nhiều kinh nghiệm chưng cất hydrosol trong biết bao nhiêu năm, giờ đi dạy người ta về hydrosol có nhấn mạnh về đạo đức nghề nghiệp cơ bản để sản xuất ra được loại hydrosol chất lượng đó là:
– Không bao giờ được bán sản phẩm hydrosol sản xuất trong lần đầu tiên. Thay vào đó, người sản xuất cần ghi lại các thông số: mùa hoa đó là thời gian nào, thời tiết ra sao, điều kiện và phương pháp thu hoạch như thế nào, chưng cất ra sao, ở nhiệt độ nào, có làm microbio test hay ko? Sản phẩm của lần đầu tiên này cần được giữ lại xem được bao lâu theo thời gian, ghi lại tất cả các lỗi mình mắc phải
– Tới mùa thứ 2, nhà sản xuất tiếp tục làm lại, xem đã rút kinh nghiệm đc chưa?
– Năm thứ 3 chưng cất tiếp, tiếp tục theo dõi, v.v… đến khi nào ổn thoả 100% rồi thì sau đó mới bán được.
– Ngoài ra, để tạo ra được hydrosol chất lượng, nhà sản xuất cần tính toán để biết nên dùng lượng nguyên liệu bao nhiêu, lượng nước bao nhiêu, thời gian bao lâu, khi nào nhỏ lửa, khi nào to lửa thì mới cho ra được hydrosol tốt nhất, trong đó có giữ lại được lượng tinh dầu bao nhiêu… Tất cả đều là kinh nghiệm, bí quyết của nhà sản xuất. Hydrosol tốt chứa lượng tinh dầu vừa phải, đảm bảo an toàn để xịt lên da và cũng đồng thời lên được mùi hương đẹp.
Thế nên để 1 sản phẩm hydrosol chất lượng đến tay người tiêu dùng là biết bao nhiêu tiền của, công sức và thời gian. Dĩ nhiên không phải nhà sản xuất nào cũng kiên nhẫn được đến thế, tới năm thứ 2 ngân hàng nó xiết là cũng đã nóng đít muốn bán luôn cho lẹ lắm rồi.
Một nhà sản xuất hydrosol hoa hồng hơn 80 năm, ông Hasan tại Thổ Nhĩ Kỳ đã từng chia sẻ thế này:
Ông Hasan chỉ trồng hoa hồng damascena, loại hoa hồng cho tinh dầu tốt nhất.
Vườn hoa hồng của ông Hasan nằm ngay ven hồ, đất tốt và nước nhiều, nụ hoa tua tủa, nở hồng cả đất, thơm khắp cả trời, vào mùa hoa nở là cả làng thơm ngát.Nhà ông Hasan chỉ sản xuất nguyên rose hydrosol, nghĩa là chỉ chiết xuất hoa hồng lấy nước, trong nước chứa 0.04 – 0.05% là tinh dầu hoa hồng. Nước hoa hồng ở đây xuất khẩu đi Brazil – Singapore – Đan Mạch – Romania – Trung Quốc – Anh – Mỹ – Úc – New Zealand – Malaysia – Hồng Kông và Đài Loan.
Hasan nói nước hoa hồng mà ông sản xuất thủ công, theo phương pháp gia truyền của gia đình, có thể uống được, là loại nước hoa hồng hàng đầu thế giới, bảo hành hạn sử dụng tối thiểu 5 năm.
Nhà ông Hasan có 2ha hoa hồng (trong tổng số hơn 1600ha hoa hồng ở Isparta – Thổ Nhĩ Kì), thu hoạch 6000 tới 7000kg cánh hoa hồng mỗi năm.
Cánh hoa hồng được cho vào nồi chiết, ví dụ 500kg cánh hoa thì cho 1500 lít nước. Hoa sẽ nổi trên nước và khi được đun nóng thì nước bay hơi mang theo hương thơm của hoa hồng. Nước trong nồi sẽ cạn dần nên việc điều chỉnh làm sao cho nguyên liệu không bị cháy là rất quan trọng.
Hơi nước và hương thơm qua bể làm mát sẽ ngưng tụ lại thành nước chứa tinh dầu.
Để có được tinh dầu thì hỗn hợp nước này sẽ được chiết xuất lại 3-4 lần để tinh dầu hoa hồng tách ra khỏi nước. Phần nước còn lại cũng là hydrosol và thơm nhưng thường được cho chất bảo quản vào rồi bán ra thị trường.Hasan bán nước hoa hồng nên sẽ không chiết xuất lại, thành phẩm nước hoa hồng có được sau lần chiết xuất đầu tiên được đóng chai để bán luôn. Loại nước hoa hồng này không cần chất bảo quản, không bị pha trộn, uống được.
Ông Hasan nói nước hoa hồng mà ông sản xuất để càng lâu thì mùi càng thơm và hàng bán ra năm nay phải là sản phẩm của mùa trước. Hoa hồng thu hoạch để chiết xuất trong năm nay sẽ bán vào năm sau khi mà nước hoa hồng đạt đủ chất lượng qua thời gian “nghỉ”.
Nước hoa hồng được đựng trong chai nhôm có thể uống được và dùng làm đẹp, bôi vào chỗ muỗi đốt… nhiều công dụng lắm!
Chị Tạ Hải Yến – Yen Essenza ghi chép trong quá trình làm việc với ông Hasan. Chị Yến cũng là một trong số các đối tác cung cấp nguồn tinh dầu và hydrosol chất lượng cho Bách Hoá Vịt Lam.
Mình thấy may mắn vì được biết và kết nối với rất nhiều các nhà sản xuất có tâm, có tài, luôn nỗ lực học hỏi thêm và tiếp tục hoàn thiện sản phẩm, không chỉ trong lĩnh vực tinh dầu và hydrosol mà còn cả trong các lĩnh vực khác như bột gạo, trầm nụ, bún, miến, sắn dây… đủ thứ khác nữa. Những anh chị, các bạn này đều đã và sẽ là đối tác cung cấp cho Bách hoá Vịt Lam.
Ngoài ra, để tìm hiểu về tinh dầu thiên nhiên, hydrosol, ai quan tâm có thể tham gia nhóm @Tinh dầu – Liệu pháp mùi hương, trong này không chỉ có nhiều thông tin bổ ích, miễn phí giúp chúng ta biết cách lựa chọn sản phẩm chất lượng, an toàn, mà còn có rất nhiều chuyên gia cao thủ trong lĩnh vực này để cùng nhau học hỏi.
Những năm gần đây, nhiều nhà sản xuất hydrosol Việt Nam cũng đã dần tiến bộ và bắt đầu đạt được những kết quả đáng ghi nhận (mình thấy mặt bằng chung sản phẩm có vẻ tốt hơn nhiều so với chừng cách đây 5 năm mình sử dụng). Mình thường canh đúng mùa để mua hydrosol Việt Nam (như mùa hoa bưởi, mùa chanh vàng, sen trắng…) và giữ chúng ở tủ lạnh để dùng quanh năm.
Ưu điểm của hydrosol Việt là:
- Tận dụng được nguyên liệu bản địa, dễ dàng phù hợp với cơ địa và thể trạng người Việt
- Giá thành rẻ hơn
- Mùa nào thức nấy, cảm giác giữ lại được mùi hương đặc trưng của mùa để dùng quanh năm nó rất thú vị, đối với cá nhân mình
The post Hydrosol hương mùa hè của bạn là gì? appeared first on Phiêu Linh Blog.